Edebiyat Dosyası 6 | Bulgakov

Seneler önce bir sohbet sırasında sevgili dostlarım Faruk Pekin ile Prof. Dr. Uşun Tükel benim henüz Bulgakov okumadığımı duyunca bunu bana hiç yakıştıramadıklarını söylemişlerdi.

Tabii ilk fırsatta Usta ile Margarita’yı (Can Y.), sonra da Bir Köy Doktorundan Öyküler’i ( Notos Kitap ) okudum. Kiev’e gidince ilk gün Bulgakov’un evine koştum.

Bulgakov’un Kiev’deki evi

 

Mihail Bulgakov (1891–1940) Kievli. Babası profesör, devrim öncesinin Rus aydını. Tıp doktoru. 1920’de doktorluğu bıraktı, hayatına yazar olarak devam etti. Beyazları (Menşevikleri) savunduğu düşünüldü.

Gogol’un iki eserinin sinema için uyarlamasında, Moskova Sanat Tiyatrosu’nda yönetmen yardımcısı , Bolşoy’da edebi danışman olarak çalıştı.

Yazdığı 40 oyundan  sadece birisi sahnelendi , 1927’den sonra hiçbir eseri yayımlanmadı. Sovyet yaşam biçimine yönelttiği eleştiriler ve otoriteye gösterdiği direnç yüzünden yazdıkları sürekli sansüre uğradı. 1962 ‘den sonra eserleri yayımlanmaya başladı.

Sonu ayrılıkla biten üç evlilik yaptı. İkinci eşi, 1920’li yıllarda o zamanki kocası ile Bolşeviklerden kaçıp bir süre İstanbul’da kalmıştı. Daha sonra Bulgakov ile tanışıp evlendiklerinde Bulgakov ondan dinlediği İstanbul’u Koşu adlı oyununda anlattı.

Usta ile Margarita Bulgakov’un başyapıtı. Eserini 1928 yılında yazmaya başladı, ölümünden iki hafta önce 1940’da bitirdi. Roman, Sovyet yaşamının gerçek yüzünü,diktatörlüğü, sosyal sorunları, inancın önemsizliğini, Stalin’in acımasız yönetimini anlatıyor, iyilik-kötülük sorunlarını irdeliyordu. Gerçek, düşsel ve tarihsel zaman ve mekan iç içe anlatılıyordu.

Bu yazıyı hazırlarken Usta ile Margarita’da Giriş yazısının müellifi Sergey Ermolinski’nin, Bir Köy Doktorundan Öyküler’deki Haluk Erdemol’un, Radikal Kitap’taki Celal Üster’in, Sıcak Nal Edebiyat Dergisi’ndeki Sevinç Üçgül’ün yazılarından yararlandım.

Bulgakov’s Master and Margarita – The Middlebury Blog Network , Bulgakov’un yaşamöyküsü, Usta ile Margarita’nın geçtiği yerlerin haritası, roman için yapılmış çizimler, karakterlerin listesi ve tanıtımları, bölümler, temalar hakkında güzel hazırlanmış bir site. Bu güzel katkı için sevgili Şelale Germirli’ye teşekkür ediyoruz.

Eğer siz de benim gibi yerilmek istemiyorsanız , mutlaka okuyun.

Bulgakov’un Kiev’deki evi